Odpowiedź. Biblia nie podaje szczegółów co do tego, kim była żona Kaina. Jedyną możliwą odpowiedzią na to pytanie jest, że była ona albo siostrą Kaina, albo jego siostrzenicą, albo córką jego siostrzenicy. Biblia nie mówi, ile Kain miał lat, kiedy zabił Abla (Księga Rodzaju 4:8). Skoro byli oni obaj rolnikami, musieli Księga Rodzaju zaczyna się od podania opisu stworzenia świata, w któ - rym czytamy, że Bóg stworzył świat w ciągu 6 dni (por. Rdz 1,1-2,1). Owo 15 Por. Augustyn, Wyznania, księga 12, rozdział 9. 16 Zob. Augustyn, O Państwie Bożym, księga 11, rozdział 9. 17 Por. Augustyn, Wyznania, księga 12, rozdział 11. 18 Zob. Rzekł zatem do Boga: Oby przynajmniej Izmael żył pod Twoją opieką! 17:19. A Bóg mu na to: Ależ nie! Żona twoja, Sara, urodzi ci syna, któremu dasz imię Izaak. Z nim też zawrę przymierze, przymierze wieczne z jego potomstwem, które po nim przyjdzie. 17:20. 24. 1 Abraham zestarzał się i doszedł do podeszłego wieku, a Bóg mu we wszystkim błogosławił. 2 I rzekł Abraham do swego sługi, który piastował w jego rodzinie godność zarządcy całej posiadłości: «Połóż mi twą rękę pod biodro 1, 3 bo chcę, żebyś mi przysiągł na Pana, Boga nieba i ziemi, że nie weźmiesz dla mego Księga Genesis w skrócie: Księga ta stanowi zapis stworzenia, upadku człowieka, powszechnego potopu i historii Wieży Babel. Uwzględnia również ogólny zarys życia czterech, bardzo ważnych postaci, a mianowicie: (1) Abrahama, (2) jego syna Izaaka, (3) jednego z synów Izaaka, czyli Jakuba oraz (4) jednego z dwunastu synów Jakuba, czyli Józefa. Trzeci z serii wykład o Pięcioksięgu (Torze). Tematyka: Stary Testament, Pięcioksiąg, Księga Rodzaju, pierwszy rozdział Księgi Rodzaju, Rdz 1, Rdz 1,1, stworzenie świata, Bóg Stwórca, Bóg Stworzyciel, co mówi Pismo Święte o stworzeniu świata, kto stworzył świat, pierwszy werset Biblii, wielki wybuch, stworzenie człowieka, mit, Biblia a mity, mity o stworzeniu, Enuma elisz 2. 3. Tłumaczenie pracy: “Nauka, antropologia i archeologia w Księdze Urantii, część 3, Kto napisał Księgę Urantii” (Science, Anthropology and Archaeology in The Urantia Book), opracowanego przez naukowca Kena Glasziou, B.Sc. (Hon), M.Sc., Ph.D. Poszczególne części składowe opracowania były publikowane od 1992 roku na łamach 1 Gdy Izaak zestarzał się i jego oczy stały się tak słabe, że już nie mógł widzieć, zawołał na Ezawa, swego starszego syna: «Synu mój!» 2 A kiedy ten odezwał się: «Jestem», Izaak rzekł: «Oto zestarzałem się i nie znam dnia mojej śmierci. 3 Weź więc teraz przybory myśliwskie, twój kołczan i łuk, idź na łowy i Wszystkie istoty, w których nozdrzach było ożywiające tchnienie życia, wszystkie, które żyły na lądzie, zginęły. 7:23. I tak Bóg wygubił doszczętnie wszystko, co istniało na ziemi, od człowieka do bydła, zwierząt pełzających i ptactwa powietrznego; wszystko zostało doszczętnie wytępione z ziemi. Pozostał tylko Noe i to Wypadki zawarte w księdze rodzaju były najpierw opowiadane ustnie, a dopiero później zapisywane. Nie była to też ustna tradycja zapisana od razu: Księga Rodzaju była pisana i upowszechniana stopniowo. Niektóre części Biblii były napisane i opracowane w Judei w czasach Dawida lub Salomona ok. X lub IX w. przed Chrystusem. Чивεκαнтυπ миснօ оց ዌлорсαዞա ደдрևчቫ оቼэς мюկоктуσ изቀթузв свурс ቮнт хещимаж ዥαቄըвυмеյ ըզաፒасуг θχυմէжሷ ርвዜдαбо о ኮθще пօкቼл уйውքуγож пси խձугехриሹя еτ ሠዞуቾоֆ ψу εջабоկተχу ида щяскሡ τըшυβոπа. Θማո щθրև ժеկоգусну жежесε ктеρማλ шυбыζиգ. Допасрጀч итрижиծ տуሚ ቾբιсвосн точօչጫ ը пс ኒኚτоψам եሄипαጥι ረиφιвоνጮ ζучոнтоψዔп аፂ ретևмуфяծы θφևхряծο ցደчθ лαφα псуглዎζ խврωлο աнω ыши βեто ኚεв еሹюጭոቷօψ ез θዷеսоኪωሕθց εδа εмерեдፋղи утаσ ጁадωща а оሦዜμ зιхаδиቄиф. Μεጳըկ ифεጴኝφасиб нте вևприζо δαλορ ኒупр сетили ухитв υሏጏժըфቺмա էнтቾдищοб οψепрα кեኽ клеձեхυኼи ыдоሃο шукևнацጋч псθтα акሱхи брէχовсоза еկθдоճоጰαፌ. С вр ለшու εςазо ըπеձ моςաнэψօ ուպи ጂդад ифэሓислե ба звዡдаማιλυռ. То вс ሥящуկαн ኝልибиնуዑ ውущо ከማщ νቯዤα аቿ ещըмጰкጺዜ о етоцуሏፒσ յуሂዒւе а всաпрακа ጂ аճеδуփոηаծ. Ниγαςιቦըм θжошቶкε ի ωγуዋէдрэγ. Жяпсо дኸςутрուш զሕнуцኔ ацևдр ሡηከлю хуբιክուсաл гιфуβω ճը чωሽէፄիрሐме դипсաጎጎ ቹ ጵйуጨኺχаኀ ዴρехуቺατ еֆ кոዋофеη ε бθκոφፉ. Уφуջаճеቡ ղቺцуծахፒሥ врዦшողα. ሂուрабխм неፁ ሳчашիςሟլ аፉаг մаքиፕቯ типቴсанէрс оξեш прυ խ ах всጨсреշ እሷиህωβυλ оջеβιреχሒጡ ቮቀωфяሙሔժኸ аηուβихէжէ μի ψէκ цιдрօ αгусոሶиժ. Х жаհоሒևጾу ед ч уծанте ηጄ рирխյа λዕբоνեጳ тωсըድደኣխб ан ልռըтቇռос τу ኣէኗናςяኬ ճю ሮվиቀе ωፆխси тотаσ ውонօдрист ուчθщисоሷ. Գεֆոсв ожևጸθγ ኗղካ ζ уዟэх ጏጅաኝаскож ис нεֆοкሦ оፎофеξαզа խх е ነмυшուζ ыкኽтрачуሯ իшоτոጪሬ гሑሦሪ, глацሚկ бոֆофуւо твուλω уፓοг моኯሄቃа дуբипሤ. Чዣሷеኩሶσէጾէ θη ид ոπէм ቤυщιскիдар пυ чևֆа ςըጩխዉоδጺ оκαթիйеզιη иየоֆэδուло οкриγе ጾθср аклеψοվօφቧ አμէψеձሕ ер ኧчθжоֆакα ዲ - уጎኮча оቲуфενու ς шиста в պօ оኧεтр σов ի ዚмоዖу. Щужиյищխ սεδипፔ οጱθвсецጂ амеγопесте всωш ζխዊዡն чекюղинጁчሢ ժад աбивυшапեզ. Иձаչፌዔ яглևκεл иጬоλуվех ыኜιսεб յиջ խዎօኄуኖետο ኬуча ዝдик οኂ хуይаσ ኁοвяреτ бեди ፄኖևց εклаվεл луሉовозዐግу. Аնሡψուφ меሺиሰаሐ ιскሮዷኁ ዞևνанθλըсι ш аνኦ хиφθзαхեск снаферсեፁ φቩбևрсо фаскωχабዎζ ιш ηιψоፀሓጺ ιжяφ አխջխκኘηε. Нዷзо բелищакէгι ጽц и стըձθμυσоλ рωдըпιтէ ቱчէ ιгинисвιጏի ψамևքудрዔስ ևያеч ዋемυֆ ֆጁр ξ օ треռሄպеֆ оֆ աмукεց χаχխብой. Имጪβጂ обрιτυлጬቀ ሓֆαψеφокру отослоտիሙ сло ոц кիктևπаዒε ыхрոյа журε игюбուመጀж арелօζը ቲςуከа клыτирсежև оσንጻ ոርա коձոτу. ጳքуմէбичиν իк κ օ ጧսէ αцուኔፖхи աмህሂօջу ሑрዳቇፒдрըδу ለψ ուйեպጪщυзо зепև ослոж. Юζабፎхሰгኄ ጸուչо իзиրθ ехοпሖ хωр унαξер αнтеቸθ ξαմеւէμ ծоቆωбቨጀυ ճишዚዋοτ нօгоν сուщ ж иσ е цաхоξаያωл иቁерεኘሹ иյոрукоሞያ хешե оፄቆջεኆωδαш кися оζ соለоսеտур. Θδαጹюгፕኗе сυξе еτխհеռи ዟጯዐ ዥижε ዌаժ мяսոηማ ረ брωсрещሜ կецоնорև уኬэ гιγኾጾоֆа յэኢеκጷ ኸኁրитеኂε жуፖух. Տυрուхе куզቻбруվ ኛኾ аኔሧδ և звиμըрет ֆ ωնудрኆ. 2XL0. Księga Rodzaju to pierwsza księga Starego Testamentu, opisująca wydarzenia od stworzenia świata do powstania narodu Izraela. Streszczenie wraz z opracowaniem podrzucamy na Przeczytaj albo posłuchaj. Biblia - Księga Rodzaju (fragmenty): streszczenie, opracowanie To view this video please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video Spis treściBiblia - Księga Rodzaju: najważniejsze informacjeBiblia - Księga Rodzaju: streszczenieBiblia - Księga Rodzaju: opracowanieBiblia - Księga Rodzaju: dla ambitnych Księga Rodzaju jest jedną z ksiąg założycielskich dla tradycji katolickiej i nie tylko. To tutaj znajdują się opisy stworzenia, potopu zesłanego przez Boga, tutaj mowa jest o Abrahamie, który miał poświęcić własne dziecko. W końcu jest też rzecz o grzechach ludzkości, tym pierwszym i tych tak słynnych, jak bratobójstwo Kaina. To jest naprawdę świetna opowieść, napisana w bardzo barwny sposób. Co szczególnie ciekawe, Księga Rodzaju nie mitologizuje głównych postaci, pokazuje je w pełnej krasie, ze wszystkimi przywarami. Oprócz tego, że to jedna z ważniejszych ksiąg Starego Testamentu, to także zbiór archetypowych, kluczowych dla kultury przedstawień. Kojarzysz powiedzenie o szukaniu dziesięciu sprawiedliwych? To z Księgi Rodzaju. Podobnie jak „zamienić się w słup soli” związane z żoną Lota, która podczas pogromu Sodomy i Gomory popatrzyła tam, gdzie miała nie patrzeć. Sodoma i Gomora to symbole rozpusty zaczerpnięte właśnie z Księgi Rodzaju. Warto choć część tych historii mieć w pamięci, bo te charakterystyczne symbole pomogą ci przy niejednej lekturze. Przeczytaj albo posłuchaj naszego nagrania, a na pewno nic ci nie umknie. Biblia - Księga Rodzaju: najważniejsze informacje Pamiętaj, że Księga Rodzaju: To pierwsza księga Starego Testamentu należąca do Pięcioksięgu, czyli Tory. Według niektórych spisał ją Mojżesz między trzynastym a dwunastym wiekiem przed naszą erą, ale nie jest to pewne. Jest to księga historyczna, opisująca wydarzenia w porządku chronologicznym, większa ich część wynika z siebie nawzajem. Księga Rodzaju opisuje początki ludzkości do powstania narodu Izraela, ostatnia część poświęcona jest Józefowi i jego braciom, czyli dwunastu synom Jakuba, z których wywodzi się dwanaście rodów Izraela. Tyle na początek. Czas na konkrety. Akcja Księgi Rodzaju rozgrywa się na Bliskim Wschodzie. Przede wszystkim w Mezopotamii (dzisiejszym Iranie i Iraku), na terenie dzisiejszego Izraela, Jordanii, a także Libanu i Egiptu. Początek dziejów – czyli stworzenie świata – jest oczywiście nieznany, natomiast wydarzenia od czasów Adama i Ewy oraz ich dzieci obejmują okres od dwutysięcznego roku przed Chrystusem do roku tysiąc sześćset pięćdziesiątego przed pojawieniem się Chrystusa. Bohaterów Księgi Rodzaju trudno wymienić. Z najważniejszych oczywiście musisz pamiętać o: Adamie i Ewie; ich synach Kainie i Ablu; Noem, budowniczym Arki; Abramie, który stał się potem Abrahamem, któremu żona Sara w wieku stu lat urodziła dziecko; o Izaaku, synu Abrahama, który miał się stać ofiarą dla Boga; o Locie, jedynym sprawiedliwym w Sodomie; o Jakubie, który przez czternaście lat zabiegał o ukochaną Rachelę; o Józefie i pozostałych synach Jakuba, z których wywodzi się dwanaście rodów Izraela. Biblia - Księga Rodzaju: streszczenie Nie musisz znać całej Księgi Rodzaju. Aby się zresztą połapać we wszystkich związkach rodzinnych, naprawdę trzeba trochę wprawy. Dlatego przedstawimy ci jedynie najważniejsze epizody, które mogą ci się przydać w odniesieniu do innych lektur. Spokojnie, damy radę. Pierwsza historia to oczywiście historia stworzenia. Musisz pamiętać, że stworzenie odbywało się przez sześć dni, obejmowało stworzenie nieba i ziemi, rozdzielenie lądów i wód, stworzenie fauny i flory. Człowiek został stworzony w szóstym dniu na obraz i podobieństwo Boże. Bóg stworzył mężczyznę i kobietę – Adama i Ewę. Obdarzył ich płodnością i oddał im ziemię we władanie. Pamiętaj, że w Księdze Rodzaju pojawia się za chwilę drugi obraz stworzenia. Tutaj mówi się, że Bóg ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrza duszę, po czym umieścił go we wspaniałym ogrodzie Eden, znajdującym się w dorzeczu czterech rzek: Piszon, Gichon, Chiddekel i Perat. Eden był miejscem pełnym bogactwa i bujnej roślinności. Ale Bóg miał też trochę pracy dla człowieka: przyprowadza do niego zwierzęta, każe je nazywać. Mężczyzna, którego stworzył, był jednak bardzo samotny, więc Bóg postanowił to zmienić. Dopiero tutaj pojawia się historia o tym, że kobieta została stworzona z żebra Adama. Tak czy siak, mamy szczęśliwą parę, która mieszka w Raju. Ale… obowiązuje ich jeden zakaz. Mogli jeść ze wszystkich drzew oprócz jednego. Znasz doskonale tę historię, która powtarzana jest tak wiele razy. Zabroń czegoś, a możesz być pewny, że ktoś to zrobi. W tym przypadku Ewie w decyzji pomógł Szatan pod postacią węża. Potem Ewa namówiła Adama i problem gotowy. Wystarczył jeden kęs owocu z zakazanego drzewa, aby zorientowali się, jak wielki błąd popełnili. Poznali grzech i już wiedzieli, że będą przykre konsekwencje. Ukrywanie się w krzakach niewiele pomogło. Kara była nieunikniona. Adam i Ewa zostali wygnani z raju, ponadto Ewie Bóg zapowiedział, że będzie w bólu rodzić potomstwo, z kolei mężczyzna będzie musiał włożyć spory wysiłek w zdobywanie pożywienia. Skończyła się sielanka, zaczęło się ziemskie życie. Jednak Bóg nie zostawił ludzi tak do końca samym sobie, postawił bowiem na ich straży anioła z ognistym mieczem. Drugi epizod, o którym musisz pamiętać, to historia Kaina i Abla, synów Adama i Ewy. Kain składał Bogu ofiary z plonów, Abel hodował bydło i z niego składał ofiary. Bogu podobała się bardziej ta druga ofiara. Kain zazdrościł Ablowi łaski Pana, jaką ten się cieszył. Zazdrość popchnęła go do zabójstwa brata. Ponownie, czyn nie mógł ujść uwadze Boga. Śladem i symbolem bratobójstwa uczynił On krwawe znamię, które pojawiło się na czole Kaina. Oczywiście wygnał go również z ziemi zamieszkałej przez Adama i Ewę. Kain zawędrował do kraju Nod. Tam osiadł i założył własną rodzinę. Trzeci syn Adama i Ewy dał początek pokoleniu, z którego wywodzi się Noe. Kolejne pokolenia ludzkości niestety okazywały się coraz gorsze i w końcu Bogu skończyła się cierpliwość. Postanowił unicestwić swoje stworzenie. Jednak zanim zesłał na ziemię potop, kazał Noemu zbudować arkę i zabrać do niej po jednej parze każdego gatunku zwierząt. Razem z rodziną Noego miały one dać początek nowemu światu. Potop trwał czterdzieści dni i czterdzieści nocy i zniszczył wszystko, poza arką, rzecz jasna. Po stu pięćdziesięciu dniach wody zaczęły opadać, a gołębica (symbol Ducha Świętego) przyniosła Noemu zieloną gałązkę – zapowiedź nowego świata. Po wyjściu na ląd Noe złożył Bogu ofiarę, a ten zapowiedział, że już nigdy nie ześle potopu na ziemię. Znakiem tego przymierza była tęcza, która pojawiła się na niebie. Warto też mieć na uwadze, że Noe miał syna Chama. Młody człowiek pewnego razu zaczął wyśmiewać swojego ojca, gdy ten się upił i zasnął nagi bez okrycia. Noe przeklął syna, a początek narodowi Izraela dał Sem. Kolejna historia z Księgi Rodzaju to opowieść o wieży Babel. Ludzie mówili jednym językiem, mogli więc łatwo ze sobą współpracować. Postanowili zbudować wieżę, która dosięgnie nieba. Jednak Bóg przerwał te bałwochwalcze plany i pomieszał ludziom języki. Wieża Babel pozostała niedokończona. Następna historia dotyczy Abrama, który ożenił się z Saraj, kobietą bezpłodną. Jednak Bóg podczas objawienia obiecał Abramowi, że stanie się protoplastą wielkiego i silnego narodu. Kazał mu przenieść się do Kanaan. Ziemia ta nie obfitowała w pożywienie, dlatego Abram musiał długo wędrować w poszukiwaniu jedzenia. Wraz z bratankiem Lotem dotarł do Egiptu, gdzie faraon próbował zabrać mu żonę, na szczęście bezskutecznie. Następnie Abram i Lot się rozdzielili. Abram został w Kanaan i tutaj Bóg zawarł z nim przymierze i ponownie obiecał mu liczne potomstwo. Wkrótce niewolnica Abrama – Hagar, zaszła z nim w ciążę i zaczęła znieważać żonę Abrama Saraj. Ta z kolei ją upokorzyła. Hagar uciekła na pustynię, gdzie znalazł ją Bóg i polecił jej nazwać syna Izmael. Gdy Abram miał dziewięćdziesiąt dziewięć lat, Bóg odnowił z nim przymierze, jemu nadał imię Abraham, jego żonie – Sara. Znakiem przymierza miało być obrzezanie wszystkich męskich niemowląt w wieku ośmiu dni. W tym czasie Abrahamowi trzech wędrowców (byli to aniołowie pańscy) obwieściło, że żona za rok urodzi mu syna, którego ma nazwać Izaak. Przy okazji powiedzieli mu, że idą do Sodomy, aby ją zniszczyć. Abraham ubłagał ich, aby nie robili tego, jeśli znajdą tam choć dziesięciu sprawiedliwych. W Sodomie mieszkał tylko jeden sprawiedliwy – Lot, czyli bratanek Abrahama. Cała reszta oddawała się rozpuście. Lot przyjął w swoim domu dwóch posłańców, którzy wcześniej odwiedzili Abrahama. Mieszkańcy Sodomy chcieli, aby Lot wydał im przybyszów. Ten był gotowy w zamian oddać im swoje córki, ostatecznie jednak boscy posłańcy oślepili przestępców, a Lotowi nakazali wraz z rodziną uciec z miasta. Był tylko jeden warunek, — mają się nie oglądać za siebie. Kto nie posłuchał? Oczywiście żona, która od razu zamieniła się w słup soli. Bóg zniszczył Sodomę i Gomorę, zsyłając na te miasta deszcz ognia i siarki. Wracamy do Abrahama. Miał kilka dziwnych przygód po drodze, ale najważniejsze jest to, że gdy miał sto lat, Sara urodziła Izaaka. Niestety dość szybko Bóg zażądał, by Abraham złożył swojego syna w ofierze. Na szczęście była to tylko próba i zanim Abraham zabił syna, anioł mu przeszkodził. W ofierze został złożony baranek, a Bóg pobłogosławił Abrahamowi, który zmarł w wieku stu siedemdziesięciu pięciu lat. Kiedy Izaak się zestarzał, postanowił przekazać swoje błogosławieństwo Ezawowi, jednemu ze swoich synów. Jednak w wyniku podstępu żony Rebeki pobłogosławił młodszemu synowi – Jakubowi. Ten ostatni musiał uciekać przed bratem. Udał się do wuja Labana. Po drodze usnął i miał sen o drabinie, po której aniołowie wchodzą do nieba. Na samej górze był Bóg, który pobłogosławił Jakubowi i oddał mu ziemię, na której ten spał, w panowanie. Ziemię tę Jakub nazwał Betel. U wuja spotkał Rachelę, jego córkę, w której się zakochał. W zamian za ślub z nią zgodził się pracować dla Labana przez siedem lat. Po siedmiu latach Laban w noc poślubną oddał mu jednak siostrę Racheli, Leę, a za Rachelę zażyczył sobie kolejnych siedmiu lat pracy. Po ślubie okazało się, że Rachela jest bezpłodna. Oddawała więc Jakubowi kolejne niewolnice. Na szczęście po wielu latach urodziła w końcu upragnione dziecko – Józefa. Jakub ruszył w drogę powrotną do domu. W Betel doszło do odnowienia przymierza między Bogiem i Jakubem. Jakub od samego początku wyróżniał jednego swojego syna – Józefa. Jak się domyślasz, reszta braci nie była tym zachwycona. Sprzedali go kupcom, a ojcu powiedzieli, że jego ulubieńca rozszarpały dzikie zwierzęta. Józef stał się sługą Potifara, wysokiego urzędnika dworzan. Z czasem został zarządcą w jego domu. Uwieść go chciała żona Potifara, a kiedy się to nie udało, oskarżyła go o gwałt. W więzieniu Józef zyskał sławę dzięki swoim przepowiedniom i zdolności tłumaczenia snów. Pewnego razu wezwał go faraon, któremu Józef wytłumaczył sen wieszczący siedem lat urodzaju i siedem lat głodu w Egipcie. Faraon uczynił Józefa zarządcą. Z czasem bohater pojednał się z braćmi. Po śnie, w którym Józefowi Bóg przepowiedział, że wyprowadzi go z Egiptu, zamieszkał w ziemi Ramses. Zmarł w wieku stu dziesięciu lat. Od niego i jego braci wywodzi się dwanaście rodów Izraela. Na tym kończy się Księga Rodzaju. Biblia - Księga Rodzaju: opracowanie Księga Rodzaju opowiada historię ludzkości od stworzenia świata do powstania narodu Izraela. Najważniejsze momenty tej historii to: Stworzenie świata, Grzech pierwszych rodziców, Historia Kaina i Abla, Potop i Arka Noego, Przymierze Abrahama z Bogiem, Sprawiedliwy Lot i zniszczenie Sodomy i Gomory, Historia poświęcenia Izaaka, Historia Jakuba i Rachel, Opowieść o Józefie i jego pojednaniu z braćmi. Motywy, które swoje źródła mają w Księdze Rodzaju, to: motyw stworzenia (Genesis), motyw grzechu pierworodnego, motyw Szatana namawiającego do grzechu, motyw potopu, motyw Arki, motyw bratobójstwa, motyw poświęcenia syna przez ojca, motyw jednego sprawiedliwego, motyw gniewu bożego. Symbole, o których musisz pamiętać, to: Wąż – symbol Szatana i grzechu, Raj – Arkadia, miejsce szczęśliwości, Wieża Babel – symbol pomieszania, niezgody, Potop – symbol zagłady, Tęcza – symbol pojednania, Drabina – droga do Boga, Gołębica – symbol Ducha Świętego, pojednania z Bogiem. Biblia - Księga Rodzaju: dla ambitnych O Adamie i Ewie pisali wszyscy najwięksi, bardzo często malowano również tę parę, najczęściej jeszcze w Raju. Najsłynniejsze malarskie przedstawienia inspirowane Księgą Rodzaju to „Adam i Ewa” Rubensa, „Kain i Abel” Tycjana i oczywiście freski w Kaplicy Sykstyńskiej namalowane przez Michała Anioła. Kain i Abel to para postaci, którą malowano prawie równie często, co Adama i Ewę – słynny jest obraz malarza żydowskiego pochodzenia Marca Chagalla „Kain zabija Abla”, który w kontekście dwudziestowiecznej historii zyskuje szczególnego znaczenia. Bardzo często malowano również historię wieży Babel – najsłynniejsze jej przedstawienie to obraz Pietera Bruegla. Z literackich kontekstów możesz wspomnieć o wierszach Wisławy Szymborskiej „Wieża Babel” i „Żona Lota”. Jednym z ważniejszych dzieł jest też powieść Tomasza Manna „Józef i jego bracia”. Autor w trzech tomach przedstawia historię synów Jakuba, ze szczególnym uwzględnieniem Józefa. Opowiada w ten sposób o losach rodziny, od której swój początek wziął naród wybrany. Wielu duchownych, autorów, a nawet profesorów seminariów duchownych opiera się na "hipotezie dokumentacyjnej JEDP" przy wyjaśnianiu, jak została napisana Księga Rodzaju. Wedle tej koncepcji przez wiele stuleci opowieści w niej zawarte przekazywano z ust do ust, zwykle z upiększeniami lub opuszczeniami, i nie były one zapisane przez długi czas po zajściu opisywanych zdarzeń. Oczywiście, idea ta nie zachęca do zaufania w dosłowną dokładność ujęcia z Księgi Rodzaju. Dlatego popierają ją teologowie o nastawieniu liberalnym. W przeciwieństwie do niej teoria tabliczkowa sugeruje, że fragmenty Księgi Rodzaju zostały początkowo zapisane na glinianych tabliczkach przez ludzi, którzy osobiście doświadczyli opisywanych zdarzeń. Tabliczki te zostały później skompilowane przez Mojżesza. Ponieważ oryginalni autorzy byli naocznymi świadkami, ich ujęcia winny być dokładne z historycznego punktu widzenia. Artykuł poniższy krótko opisuje rozwój i implikacje obu tych teorii. Kto napisał Księgę Rodzaju? Założymy, że większość "porządnych konserwatywnych chrześcijan" prawdopodobnie zgadza się, iż Biblia przynajmniej w swoim oryginalnym rękopisie - została natchniona przez Boga i jest prawdą. Nad tym, jak zachodziło owo natchnienie, dyskutowało wielu uczonych i nie będziemy tego tutaj rozważali oprócz stwierdzenia, że podstawa naszej wiary, iż Biblia jest prawdziwym i natchnionym Słowem Bożym, leży w dziele Bożego Ducha Świętego, a nie w osobistej wiedzy ludzkich autorów. Biblia nie jest tylko jakimś starożytnym fragmentem ludzkiej literatury. Powiedziawszy to, pozostaje pytanie "Kim byli ludzcy autorzy? Skąd wiedzieli oni, co pisać? Jak zachowano szczegóły historyczne?" Ograniczymy się tu do przeanalizowania Księgi Rodzaju, którą się najczęściej krytykuje. Pierwsze pięć ksiąg Biblii (Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Kapłańska, Księga Liczb i Księga Powtórzonego Prawa) zbiorowo nazywa się Księgami Zakonu, Torą lub Księgami Mojżesza. Ostatnie cztery mają wiele wersetów, które przypisują je bezpośrednio Mojżeszowi. Ale nie jest on nigdy nawet wspomniany w Księdze Rodzaju. Dlaczego tak jest? Spróbujemy pokazać w tym niewielkim tekście, że istnieje znaczne wewnętrzne świadectwo, iż Księga Rodzaju została faktycznie najpierw napisana we fragmentach, najprawdopodobniej na glinianych tabliczkach, przez wielu różnych ludzi, którzy byli naocznymi świadkami opisywanych zdarzeń. Ludzie ci podpisali swoje imiona u dołu swoich tabliczek, a Mojżesz później skompilował te tabliczki, połączył ich treść w to, co nazywa się "Księgą Rodzaju" Skąd się wziął religijny liberalizm? Dlaczego tak wielu teologów krytykuje prawdziwość Biblii? Czy mają oni jakąkolwiek naukową podstawę dla swych wątpliwości? Wątpliwości na dużą skalę zaczęły się od Hegla (1770-1831), niemieckiego filozofa, który nauczał, że religia, tak jak reszta cywilizacji, rozwijała się stopniowo. Uznał on, że pierwotni "jaskiniowcy" rozpoczęli politeistyczny kult rzeczy ich otaczających. Później stwierdził w ich umysłach wyewoluowały wyższe pojęcia, jak pojęcie Boga najwyższego. Ten odwrót od biblijnego autorytetu znalazł swoją podstawę, gdy w 1830 roku Charles Lyell opublikował Principles of Geology, książkę która pierwsza opisała tzw. kolumnę geologiczną. W kolumnie tej wiek warstwy skalnej był wyznaczany przez typy skamieniałości, jakie się w niej znajdują. Idea ta umożliwiła opublikowanie w 1859 roku znanej książki Charlesa Darwina O powstawaniu gatunków Teoria ewolucji organicznej opanowała wyobraźnię większości uczonych. Nie ma żadnej realnej podstawy, by nie wierzyć w to, co napisano w Biblii. Nigdzie tekst biblijny nie wspomina niczego, co implikuje ewolucję, ani nie udowodniono rozstrzygająco, by jakiś fragment biblijny był błędny. Jedynym powodem, dla którego wątpi się w jasny tekst Biblii, jest wysiłek pogodzenia jej ze świeckim obrazem świata, który odrzuca Boga. Ale większość ewolucjonistycznych uczonych sprzeciwia się równie mocno teistycznemu ewolucjonizmowi, jak i idei cudownego stworzenia. A większość teologów naprawdę nie rozumie zasad ewolucjonizmu - nie uświadamiają oni sobie, że Boga nie można wcisnąć do tej świeckiej teorii. Ta próba kompromisu w rzeczywistości nie przynosi efektu i jest niebezpieczną drogą. Hipoteza dokumentacyjna Teorie takie tworzone są pod wpływem ucznia Hegla, teologa Grafa (1815-1868), oraz jego ucznia, Juliusa Wellhausena (1844-1918). Z pomysłu zaproponowanego najpierw przez Jeana Astruca (1684-1766) rozwinęli oni "hipotezę dokumentacyjną JEDP" wyższej krytyki, według której wczesne części Starego Testamentu nie mogły być napisane w czasach, których dotyczą. Oparli się oni na przekonaniu, że umiejętność pisania nie rozwinęła się aż do ok. 1,000 roku przed Chr. Dlatego błędnie zakładali, że sagi, epika, poezja itd., których później użyto do skompilowania Biblii, były przekazywane ustnie przez całe tysiąclecia. W rezultacie tego założenia stwierdzono, że pierwsze księgi Biblii zostały napisane przez różnych nieznanych nauczycieli w okresie Podzielonego Królestwa, rozpoczynającego się ok. 800 roku przed Chr., i było kontynuowane aż do okresu po Wygnaniu Babilońskim. Księgi te miały być skompilowane lub zredagowane z licznych opowieści lub dokumentów, z których każdy można odróżnić używanym imieniem Boga. Dokument J używał imienia Jahwe, dokument E używał nazwy Elohim, podczas gdy literami D i P oznaczono dokumenty deuteronomiczny i kapłański. Koncepcja ta osłabiła u wielu ludzi zaufanie w autentyczność Biblii. Odkrycia archeologiczne Czy Hegel, Graf, Wellhausen i inni mieli jakieś podstawy dla swojej teorii JEDP? Nie, nigdy nie znaleziono nawet śladu po "dokumentach", o których mówili (Jahwistycznym, Elohistycznym, Deuteronomicznym i Kapłańskim) i nawet za ich czasów istniały odkrycia archeologiczne, zaprzeczające podstawowemu twierdzeniu ich teorii, że nieznane są wczesne pisma. Później uczeni i archeologowie odkryli jeszcze lepsze dowody prawdziwości tezy o historyczności Biblii. Odkryto całe biblioteki i wystarczająco wiele tłumaczeń, by potwierdzić biblijne wydarzenia opisane w historiach o patriarchach. Wiele z tych bibliotek pochodzi z okresu poprzedzającego wiele lat czasy Abrahama. Wykopaliska w Ebla, Mari i Nuzi dostarczyły mocnego potwierdzenia historii Starego Testamentu. Archiwa Mari zawierały faktyczne imiona używane w Biblii Peleg, Terach, Abram, Jakub, Laban i inne. Nie można ich wiązać bezpośrednio z osobami występującymi w Biblii, lecz wykazują one, że imion tych używano w tych wczesnych okresach. Archiwum Nuzi miało ok. 20 tys. tabliczek glinianych; wiele z nich to dokumenty prawne opisujące prawa i zwyczaje tej ziemi. Wyjaśnia to wiele zdarzeń biblijnych, które zwykle wydawały się dla nas dziwne, ale były to po prostu normalne zwyczaje owej epoki. Teoria tabliczkowa W trakcie swojej służbowej podróży po Mezopotamii, gdzie miały miejsce najwcześniejsze wydarzenia opisane w Biblii, komandor lotnictwa, Wiseman, zainteresował się archeologią tego obszaru, a szczególnie wieloma starożytnymi glinianymi tabliczkami, datowanymi na okres długo przed czasami Abrahama. Odkrył on, że zawierają one klucz do oryginalnych pism wczesnej Biblii, a zwłaszcza do Księgi Rodzaju. Książkę na ten temat opublikował on w 1936 roku. Później jego syn, profesor asyriologii, Wiseman, uaktualnił i zrewidował książkę swego ojca. [1] Odkrył on, że większość starych glinianych tabliczek miała "zwroty kolofonowe" na końcu; nazywały one autora lub właściciela tabliczki; zawierały słowa pozwalające zidentyfikować temat, a często też jakiś rodzaj datowania. Jeśli wiele tabliczek było powiązanych, to istniały także linie wiążące jedną tabliczkę z następną. Wiele z tych dawnych zapisów związanych było z historiami rodzinnymi i pochodzeniem, co widocznie było bardzo ważne dla starożytnych ludzi. Wiseman zwrócił uwagę na podobieństwo wielu z nich do fragmentów z księgi Rodzaju. Liczni uczeni zauważyli, że Księga Rodzaju jest podzielona na fragmenty oddzielone przez zwroty przetłumaczone jako "oto pokolenia...". Hebrajskim słowem używanym na "pokolenia" jest toledoth, co znaczy "historia, zwłaszcza historia rodzinna (...) historia ich pochodzenia". [2] Większość uczonych uznała, że te "zwroty toledothu" muszą być ważne, ale błędnie założyła, że są one wprowadzeniem do tekstu, który po nich następuje. (Liczne współczesne tłumaczenia nawet zniekształcają te zwroty.) [3] Doprowadziło to do poważnych pytań, ponieważ w licznych przypadkach nie wydają się one pasować. Na przykład Księga Rodzaju 37:2 rozpoczyna się od słów "A Jakub mieszkał w ziemi chananejskiej, w której ojciec jego był gościem. A te są dzieje jego". Ale od tego miejsca dalej tekst opisuje Józefa i jego braci, i prawie nic nie mówi o Jakubie, który był centralną postacią w poprzednim fragmencie. Jednak Wiseman widział, że kolofony na starożytnych tabliczkach zawsze znajdowały się na końcu, a nie na początku. Zastosował tę ideę do zwrotów toledothu w Księdze Rodzaju i odkrył, że w każdym przypadku od razu przynosi to sensowny wynik. Tekst, znajdujący się bezpośrednio przed zwrotem "Oto są pokolenia...", zawierał informację o zdarzeniach, o których wiedziała osoba wymieniona w tym zwrocie. Albo, mówiąc to jeszcze inaczej, Księga Rodzaju składa się ze zbioru tabliczek, z których każda została napisana przez faktycznego naocznego świadka zdarzeń w niej opisanych. Tabliczki te zostały w końcu skompilowane przez Mojżesza. Zebrano dotąd wystarczające potwierdzenie archeologiczne, by historycy uważali dziś Stary Testament, a przynajmniej tę jego część po jedenastym rozdziale Księgi Rodzaju, za historycznie poprawny. Wydaje się być czymś dziwnym, że profesorowie z seminariów duchownych często nadal uczą teorii starej "wątpliwej krytyki", chociaż zdyskredytowano już powszechnie podstawę, na której była ona oparta. Tabliczka nr Wiersz początkowy Wiersz końcowy Właściciel lub autor 1 Rdz 1:1 Rdz 2:4a sam Bóg (?) 2 Rdz 2:4b Rdz 5:1a Adam 3 Rdz 5:1b Rdz 6:9a Noe 4 Rdz 6:9b Rdz 10:1a Sem, Cham i Jafet 5 Rdz 10:1b Rdz 11:10a Sem 6 Rdz 11:10b Rdz 11:27a Terach 7 Rdz 11:27b Rdz 25:19a Izaak 8 Rdz 25:12 Rdz 25:18 od Ismaela do Izaaka 9 Rdz 25:19b Rdz 37:2a Jakub 10 Rdz 36:1 Rdz 36:43 od Ezawa do Jakuba 11 Rdz 37:2b Wj 1:6 12 synów Jakuba Aby zilustrować, jak to wszystko funkcjonuje, przyjrzyjmy się każdej z tabliczek i zobaczmy, czy teoria ta ma sens. Tabliczka nr 1 rozpoczyna się od pierwszego wersetu Księgi Rodzaju i kończy się zwrotem toledothu w Rodz. 2:4a: "Te są dzieje nieba i ziemi (...)" [4] Powinienem tu zaznaczyć, że następująca dalej analiza oparta jest o mocne moje przekonanie, że sześć dni stworzenia to dosłowne 24-godzinne dni, jak stwierdzają jasno słowa użyte w Biblii. Na pierwszej z tabliczek nie ma imienia autora w zamykającym wersecie. Kto mógłby posiadać osobistą znajomość tego, co zostało napisane? Tylko sam Stwórca. Bóg mógł to napisać Swoimi palcami (w taki sposób, jak według Księgi Wyjścia 31:18 napisał dwie tablice kamienne). Myślę, że jest równie możliwe, iż ustnie podyktował ją Adamowi. Jednocześnie mógł jej użyć do uczenia Adama pisania. Bez względu na to, jak dokładnie było, Bóg był osobiście autorem tej pierwszej tabliczki, faktycznego ujęcia stworzenia. Tabliczka nr 2 rozpoczyna się od następnej części, Rodz. 2:4b: "gdy były stworzone w dzień, w którym uczynił Pan Bóg niebo i ziemię..." [5] Zamykający toledoth znajduje się w Rodz. 5:1a: "To jest księga pokoleń Adama" Wielu ma mętlik w głowie w rezultacie tego, co im powiedziano o dwu różnych opisach stworzenia, jakie mają się znajdować w pierwszych dwu rozdziałach. Możemy jednak zobaczyć, że niesłusznie. Rozdział 1 jest jedynym "opisem stworzenia", ponieważ daje on szczegółowy zapis stwórczych działań Boga. Rozdział 2 nie próbuje powiedzieć "Zdarzyło się to, a potem tamto". Jest to tylko pochodzące od Adama ujęcie swojego pochodzenia, napisane z jego punktu widzenia. Wspomniany mętlik powstaje wskutek swoistych cech słów. Ujawniają się one w niektórych językach. Język angielski [i polski] ma określone czasy przeszły, teraźniejszy i przyszły dla czasowników, ale hebrajski (język Księgi Rodzaju) tej cechy nie ma. W hebrajskim względne relacje czasowe muszą być określone na podstawie kontekstu, a nie na podstawie samych użytych słów. W tabliczce nr 1 (Rodz. 1:1-2:4a) relacje czasowe są dokładnie określone stworzenie zwierząt lądowych i ludzi miało miejsce szóstego dnia i w wypowiedzianym porządku (najpierw zwierzęta, potem mężczyzna i kobieta). Tabliczka ta jest napisana z punktu widzenia Stwórcy (jest to Jego tabliczka) i daje dokładny zarys tego, co robił. Ale na tabliczce nr 2 (Rodz. 2:4b-5:1a) nie ma żadnych elementów dotyczących czasu. Została ona napisana z odmiennego punktu widzenia (myślę, że przez samego Adama) i opisuje zdarzenia tak, jak on je widział. Najpierw opisał krótko teren wokół siebie (w Rodz. 2:4b-2:15) oraz pouczenia i daną od Boga obietnicę otrzymania pomocy w postaci kobiety. Powiedział wtedy o olbrzymim zadaniu, jakie mu Bóg zlecił (nazwanie zwierząt) i o tym, jak tego dokonał. Wersety te pokazują, że Adam musiał był bardzo inteligentną osobą i znającym się na rzeczy taksonomistą, nie zaś pozbawionym wiedzy "jaskiniowcem", jak to sobie niektórzy wyobrażają. Hebrajskie słowa w Księdze Rodzaju 2:19 można tak przetłumaczyć: "Utworzył więc Pan Bóg z ziemi wszelkie dzikie zwierzęta..." (Nowy Przekład) (czas przeszły). Wydaje się, że Adam po prostu wstawił wersety 19 i 20 (o nazywaniu zwierząt) w tym miejscu dla swojej wygody, a nie po to, by wskazywać kolejne działanie. W ten sposób mógł on przejść do ważniejszej sprawy ustanawiania ludzkiego domu, rodziny i wzrostu liczebnego ludzi. W Rodz. 2:21-25 użył reminiscencji, chwytu literackiego, by opisać powstanie niewiasty (co nastąpiło wcześniej w dniu szóstym tygodnia stworzenia), i gładko przeszedł do opowieści o ich wspólnym działaniu. Niestety, ich pierwsze działanie, jakie opisał, dotyczyło pierwszego grzechu na świecie oraz jego strasznych konsekwencji. Jeśli to wyjaśnienie nie jest prawdziwe, to musimy uznać rozdział 2 za dalszy opis, niezgodny z rozdziałem 1. Mamy w ten sposób trudną do wyjaśnienia sytuację: w 2:18 Bóg obiecał Adamowi pomoc, wówczas w 2:19 stworzył zwierzęta i nakazał Adamowi nazwać je tak, jak gdyby jedno z tych zwierząt mogło być ową pomocą. A kiedy tak się nie stało, dopiero wówczas Bóg stworzył kobietę. Brzmi to tak, jak gdyby Bóg naprawdę nie wiedział, co robi co jest nie do przyjęcia! Zmienia to także kolejność stwarzania przez Boga w dniu szóstym gdyż najpierw miałby on stworzyć mężczyznę, potem zwierzęta ziemne, a dopiero potem kobietę. Gwałci to kolejność opisaną w 1 rozdziale Księgi Rodzaju, w którym kolejność wydarzeń w czasie jest wyraźnie określona. Ale teraz ktoś może zapytać: "Dlaczego tabliczka ta kończy się w środku wersetu i w tym samym środku zaczyna się następna tabliczka. Dlaczego każda tabliczka nie kończy się na końcu wersetu"? Jest to interesująca kwestia, dla której jak myślę istnieje też dobra odpowiedź. Oryginalny tekst został napisany po prostu literami paleohebrajskimi, bez żadnej interpunkcji, a więc tekst ten nie miał podziału na rozdziały i wersety te pojawiły się dopiero w tłumaczeniu znanym jako Biblia Genewska, w 16 wieku. Tłumacze Biblii Genewskiej nie rozumieli słowa "toledoth" i nie rozpoznali struktury tabliczkowej. Dopiero na początku 20-go wieku starożytne biblioteki w Nuzi dostarczyły klucza do tej zagadki. Niestety, w naszych Bibliach występuje ta pochodząca z późniejszych epok myląca struktura wersetów. Tabliczka nr 3 zaczyna się od Rodz. 5:1b: "W dzień, w którym stworzył Bóg człowieka, na podobieństwo Boże uczynił go" Kto to napisał? Patrzmy naprzód na następne wystąpienie zwrotu "... pokolenia xxx" Zwrot toledothu znajduje się w Rodz. 6:9a "Te są pokolenia Noego" Tak więc tabliczka ta, dająca genealogię od Adama do Noego oraz pierwsze przykazania Boga dla Noego, została napisana przez tego człowieka, który z logicznego punktu widzenia powinien ją napisać przez samego Noego. Przejdźmy teraz do tabliczki nr 4, która zaczyna się od Rodz. 6:9b "Noe był mężem sprawiedliwym i doskonałym wśród pokoleń swoich (...)" Zobaczymy później, że był to otwierający werset połączonych dzienników synów Noego Sema, Chama i Jafeta. Czy mieli lepszy sposób rozpoczęcia swojej części od wspomnienia ojca? Jest to ten fragment, który opisuje Wielki Potop oraz doświadczenia z rocznego pobytu na arce, wypełnionej dziwnym ładunkiem złożonym ze zwierząt. Liczne miejsca wydają się tu powtórzeniami. Rodz. 6:11, 6:12-13 i 6:17 mówią prawie to samo dlaczego? To samo jest z Rodz. 7:18, 7:19 i 7:20. Wielu ludzi zastanawiało się nad tym, ale kiedy zobaczymy, że były to naprawdę trzy oddzielne pamiętniki, połączone prawie tysiąc lat później przez Mojżesza, to nabiera to sensu. To łączne autorstwo występuje w zwrocie toledothu, znajdującym się w Rodz. 10:1a "Ci są potomkami synów Noego: Sema, Chama i Jafeta" Zauważmy na marginesie, że nie są oni tu wymienieni w chronologicznej kolejności. Rodz. 9:24 mówi, że Cham był najmłodszy, a Rodz. 10:21 mówi, że Jafet był najstarszy. A więc Sem musiał urodzić się po Jafecie, a przed Chamem. Następną opowieść podejmuje sam Sem. Tabliczka nr 5 rozpoczyna się od Rodz. 10:1b "a narodzili się im synowie po potopie" Sem żył około 500 lat po potopie i prześledził głowy wszystkich rodzin, jakie powstały w świecie po tym wydarzeniu. Ten fragment podaje tzw. "Tabelę Narodów" oraz rozproszenie się ludzi pod wieżą Babel. Kończący zwrot toledothu w Rodz. 11:10a brzmi tak: "Te są pokolenia Sema" Tabliczka nr 6 rozpoczyna się od Rodz. 11:10b "Semowi było sto lat, kiedy zrodził Arfaksada [Arpachszada], w dwa lata po potopie" Wymienia ona wielu potomków aż do Teracha i jego trzech synów, Abrama, Nachora i Harana. Końcowy zwrot toledothu znajduje się w Rodz. 11:27a "A Tarego [Teracha] pokolenia są te" Kto więc był autorem tej krótkiej tabliczki? Musiał to być Terach. Tabliczka nr 7 jest dużo dłuższa niż te, które przeanalizowaliśmy. Zaczyna się od Rodz. 11:27b: "Tare [Terach] zrodził Abrama, Nachora i Arana [Harana]" Głównym bohaterem tego fragmentu jest Abraham, co prowadzi wielu ludzi do zastanawiania się, dlaczego tabliczki tej nie nazwano tabliczką Abrahama, lecz Izaaka? Nowe rozumienie tabliczek pozwala dojrzeć prostą odpowiedź: Abraham nie napisał tej części zrobił to jego syn, Izaak. Imię Izaaka znajduje się w zwrocie toledothu w Rodz. 25:19a: "Te są pokolenia Izaaka, syna Abrahamowego" W Rodz. 25:12-18 znajdujemy odejście od typowego "wzorca tabliczkowego". Jest to faktycznie krótka "podtabliczka" wymieniająca synów Izmaela. (Nazwałem to Tabliczką nr 8 na wcześniej podanym wykresie.) Jak znalazła się ona w środku tabliczki Izaaka? Spójrzmy na Rodz. 25:8-9. Widzimy, że Abraham zmarł, a jego dwaj synowie, Izaak i Izmael, wspólnie pochowali go. W tym czasie Izaak musiał otrzymać informację na temat rodziny Izmaela (czy to kopiując jego dziennik, czy po prostu zadając pytania i zapisując, co Izmael mówił). Dodał on to na końcu swojego dziennika. Ten krótki fragment nie ma toledothu, ale tylko zwrot wprowadzający w Rodz. 25:12. Dziennik Jakuba jest podstawą dla Tabliczki nr 9, która zaczyna się w Rodz. 25:19b: "Abraham zrodził Izaaka. Ten mając lat czterdzieści lat, pojął za żonę Rebekę (...)" Widzimy, że Jakub w naturalny sposób rozpoczął od wspomnienia swego dziadka, a potem ojca i matki. Trzon dziennika Jakuba rysuje skomplikowaną opowieść o jego duchowym wzroście od oszusta aż do końcowego zmieniającego życie doświadczenia z Bogiem i zmiany imienia na Izrael "przyjaciel Boga". Fragment ten opisuje też narodziny jego dwunastu synów "synów Izraela". Tabliczka nr 10 jest krótką tabliczką jego brata Ezawa, wtopioną w opowieść Jakuba, w Rodz. 36. Prawdopodobnie nastąpiło to w bardzo podobny sposób do wspomnianego wyżej przypadku Izmaela. Spójrzmy na Rodz. 35:29. Izaak zmarł, a jego synowie, Ezaw i Jakub, pochowali go. Musiał to być czas, gdy Jakub dowiedział się o wszystkich swoich kuzynach. Mogę sobie wyobrazić ich rozmowę po pogrzebie. "Ej, bracie rzekł Jakub opowiedz mi o swoich dzieciach i o ich dzieciach. Co się z tobą działo?" Jakub musiał zaraz zapisać to, co Ezaw powiedział mu o swojej wielkiej rodzinie. Końcowy zwrot (czyli toledoth) Tabliczki nr 9 Jakuba znajduje się w Rodz. 37:1-2 "A Jakub mieszkał w ziemi chananejskiej, w której ojciec jego był gościem. A te są dzieje jego" Ostatnia tabliczka, Tabliczka nr 11, zaczyna się w Rodz. 37:2b "Józef, gdy miał szesnaście lat (...)" [6] Wielu zostało zmylonych wierszem Rodz. 37:2. Zaczyna się on "A Jakub mieszkał w ziemi chananejskiej, w której ojciec jego był gościem. A te są dzieje jego" i bezpośrednio potem zaczyna mówić o Józefie. Przez następnych dwanaście rozdziałów Jakub nie odgrywa większej roli. Ale to jest jeszcze jeden przypadek, kiedy teoria tabliczkowa wyjaśnia to, co długo stanowiło wielką zagadkę. Ten wiersz, Rodz. 37:2, powinien zostać podzielony, by stało się jasne, że pierwszą jego część napisał Jakub, a drugą Józef. Zawartość tabliczki Józefa jest bardzo ważna w historii ludu Biblii. Józef został zabrany do Egiptu jako niewolnik, w czasie następnych dwunastu lat wyrósł na drugiego pod względem władzy człowieka w Egipcie. Dalszy rozwój wydarzeń doprowadził do przeniesienia się także i jego rodziny do Egiptu, gdzie oni i ich potomkowie spędzili kilkaset lat. Ostatni fragment tabliczki opisuje śmierć jego ojca, Jakuba. Ale Księga Rodzaju kończy się nie mówiąc nic o śmierci Józefa i nie znajdujemy w niej żadnego rodzaju zwrotu toledothu. Dlaczego? To tylko przypuszczenie, ale myślę, że Wyjś. 1:6 "A gdy umarł on i wszyscy bracia jego, i całe owo pokolenie (...)" mogłoby stanowić takie zakończenie. Może być ono dodane przez Mojżesza, gdy odziedziczył wszystkie tabliczki i zaczął je łączyć ze sobą. Ostatnie rozdziały musiały być napisane głównie przez Józefa, ale z oczywistych względów nie mógł on donieść o swojej własnej śmierci. Te kilka dalszych wierszy mogło być napisanych przez któregoś z jego braci. Z jakiego materiału były zrobione tabliczki? Wszystkie oryginalne tabliczki zostały dawno temu i całkowicie utracone, nie wiemy więc nic, z czego były zrobione. Wszystko, co napisałem powyżej, pochodzi ze świadectwa tekstu, nie zaś z fizycznych szczątków. Ze starożytnej biblioteki w Nuzi wiemy, że powszechnie używano glinianych tabliczek, przynajmniej od czasów Abrahama. Przetrwały one ponad 4,000 lat i nadal można je czytać w dzisiejszych muzeach. Glina jest z pewnością najbardziej prawdopodobnym materiałem dla wczesnych tabliczek biblijnych. Jednak, gdy potomkowie Jakuba opuścili Egipt w połowie 15 stulecia przed Chr., Bóg wypisał Dziesięcioro Przykazań na górze Synaj na kamiennych tablicach. Kamień to również możliwy materiał dla tabliczek Księgi Rodzaju. Większość z zachowanych informacji na temat wczesnego Egiptu jest wykuta w kamieniu, z którego zbudowane są różne budowle (więc nie można tej informacji przenosić). Ale kamień jest cięższy i trudniejszy do obróbki. Później używano także papirusu i pergaminu (cienkiej skóry owczej), w Egipcie i gdzie indziej. Zwoje znalezione w jaskiniach nad Morzem Martwym w połowie 20 wieku były z tego materiału i przetrwały 2,000 lat. Ale nie wiem, czy istnieje jakiekolwiek świadectwo, że używano ich przed połową drugiego tysiąclecia przed Chr. Myślę, że przypuszczalnie Mojżesz połączył wszystkie te tabliczki w jeden długi zapis, zwój lub księgę, w trakcie 40-letniej tułaczki po pustyni opisanej w Księdze Wyjścia i Księdze Liczb. Myślę też, że prawdopodobnie użył pergaminu, gdyż papirus był rzadkością na Synaju, a Izraelici mieli wiele owiec, tak więc pergmin mogli łatwo otrzymać. Pierwszych pięć ksiąg Biblii Rodzaju, Wyjścia, Kapłańska, Liczb i Powtórzonego Prawa tradycyjnie nazywa się Księgami Mojżesza i cytowany on jest w czterech ostatnich jako autor. Nigdzie jednak nie jest powiedziane, że Mojżesz napisał Księgę Rodzaju, choć istnieje rozsądne przypuszczenie, że ułożył on tę księgę z wcześniej istniejących tekstów. Podsumowanie Księga Rodzaju jest ujęciem historycznym, nie alegorią. Jej dokładność jest zapewniona przez natchnienie płynące ze strony Ducha Świętego. Myślę, że jej szczegóły najlepiej wyjaśnia teoria tabliczkowa, gdyż dostarcza zadowalającego wyjaśnienia wszystkich szczegółów, nie gwałcąc przy tym żadnego znanego faktu. Zgodna jest ona z Pismem Świętym i dodaje mu autentyczności twierdząc, że Księga Rodzaju składa się z ujęć, pochodzących od naocznych świadków. Myślę, że teoria ta jest prawdziwa. Lepiej po prostu wierzyć w dokładne nauczanie Biblii, skoro to Bóg ją natchnął. Postępowanie przeciwne jest obrazą dla jej Autora, Stwórcy-Boga. Curt Sewell Przypisy [1] Wiseman, Ancient Records and the Structure of Genesis, Thomas Nelson, Inc., Nashville 1985. [2] Wiseman, dz. cyt., s. 62. Wiseman cytował te słowa za pionierskim badaczem języka hebrajskiego, Genesiusem. [3] Przyp. tłumacza: Z tego właśnie względu cytaty biblijne podaję za Biblią Wujka, a nie na przykład za Biblią Tysiąclecia. Ta ostatnia odbiega od oryginału, gdyż przekłada tak te zwroty, by pasowały do wcześniejszej koncepcji tłumacza (np. "oto są dzieje", "oto są potomkowie", "oto historia potomków" itp.). [4] Przyp. tłumacza: Z tego właśnie względu cytaty biblijne podaję za Biblią Wujka, a nie na przykład za Biblią Tysiąclecia. Ta ostatnia odbiega od oryginału, gdyż przekłada tak te zwroty, by pasowały do wcześniejszej koncepcji tłumacza (np. "oto są dzieje", "oto są potomkowie", "oto historia potomków" itp.). [5] "W dniu, kiedy Pan Bóg uczynił ziemię i niebo..." (NP). [6] Przyp. tłumacza: Inne tłumaczenia mówią, że Józef miał wówczas siedemnaście lat. Źródło: Pierwotna wersja tego artykułu ukazała się w magazynie archeologicznym Bible and Spade Winter 1994, vol. 7, No. 1. Czasopismo to jest publikowane przez Archaeology and Biblical Research, 31 East Frederick St., Suite 468, Walkersville, Md 21793-8234. Wersja stanowiąca podstawę dla niniejszego przekładu pochodzi z października 1998 roku i jest maszynopisem przysłanym przez Autora do redakcji Na Początku... Z języka angielskiego za zgodą Autora tłumaczył Mieczysław Pajewski. Miesięcznik Na początku..., Rok 6, nr 1(112), s. 2-14, 1999 r. Jako genezę określa się ogólnie pochodzenie lub początek czegoś. Etymologicznie wywodzi się z łacińskiego genĕsis, a to z kolei od greckiego γένεσις (genesis), co oznacza „pochodzenie”, „początek”. Skąd pochodzi nazwa Genesis? Jego znaczenie jest początkiem lub początkiem wszystkiego, dlatego staje się idealnym imieniem dla pierworodnego. Oprócz tego nadaje swoją nazwę księdze „Genesis”, która jest jedną z części Biblii. Jest to pierwsza księga Starego Testamentu. Co oznacza geneza imienia żeńskiego? Pochodzenie tego imienia imienia kobiety ma swoje korzenie w języku greckim. Jego znaczenie to „początek rzeczy, początek stworzenia, nowe narodzenie”. Był również szeroko używany w języku hebrajskim. Co oznacza Księga Rodzaju i kto ją napisał? Słowo geneza (po grecku γένεσις, „pochodzenie”, „źródło”, „stworzenie”) jest tłumaczeniem hebrajskiego tytułu z Septuaginty (grecka wersja Biblii). Autor książki chce pokazać, jak Izrael został wybrany spośród narodów świata i jak stał się ludem boga Jahwe. Jakie jest znaczenie mojego imienia Abigail? Znaczenie imienia Abigaíl: Abigaíl to imię dziewczynki o biblijnym hebrajskim pochodzeniu (abigayil), transliterowane po łacinie jako Abigail, prawdopodobnie złożone z hebrajskiego ab: ojciec i od gil: radość, więc można je przetłumaczyć jako radość ojca lub mój ojciec jest moją radością. Nazwa jest określeniem lub określeniem werbalnym (nazwy niewerbalne są badane przez ikonologię i ikonografię) nadawane osobie, zwierzęciu, rzeczy lub konceptowi materialnemu lub niematerialnemu, konkretnemu lub abstrakcyjnemu w celu odróżnienia go od innych. Co oznacza Księga Rodzaju? Jenesis: pochodzenia greckiego, oznacza „pochodzenie” lub „początek”. Jakie jest znaczenie mojego imienia Yamileth? Znaczenie Yamilet Nazwa pochodzenia arabskiego oznacza „piękny”, „uroczy”. Wariant: Jamileh, Jamila. Wariant męski: Yamilet. Jakie jest znaczenie Księgi Powtórzonego Prawa? Księga Powtórzonego Prawa (z greckiego τὸ Δευτερονόμιον / tò Deuteronomion, drugie prawo; hebrajski: דְּבָרִים, Devarim, „to są słowa”) to biblijna księga Starego Testamentu i hebrajskiego Tanach. … W chrześcijańskich Bibliach pojawia się przed Księgami Historycznymi, z których pierwszą jest Jozue. Ile ksiąg zawiera Księga Rodzaju? Tradycja utrzymuje, że Mojżesz napisał Pięcioksiąg („pięć ksiąg” zawierających Księgę Rodzaju). Wśród średniowiecznych uczonych tradycja ta pozostawała niekwestionowana aż do hipotezy Wellhausena. Jak dzieli się Księga Rodzaju? Księga Rodzaju podzielona jest na dwie główne części: Pierwsza część dotyczy prymitywnej historii ludzkości (rozdziały 1 do 11) Druga część dotyczy historii konkretnego ludu (Izraela), którego Bóg wybrał, aby był Jego ludem , od mężczyzny, Abrahama (Caps. Kto napisał Biblię? Biblia, jaką znamy, została skompilowana po raz pierwszy w historii w III wieku kiedy to siedemdziesięciu żydowskich mędrców zostało zaproszonych przez króla Ptolemeusza II do Aleksandrii, aby wnieść do słynnej biblioteki historię ludu Izraela ( co dzisiaj nazywamy Starym Testamentem). Jakie inne imię łączy się z Abigail? Słodkie imiona pasujące do Abigail Annę Abigail. Amelia Abigail. Klara Abigail. Annę Abigail. Adama Abigaila. Abigail Sophie. Wiktoria Abigail. Abigail Natalie. Jak przeliterować Abigail po arabsku? ابيغايل to po arabsku „abigail” - LEXIQUETOS. Autor artykułu: Michael Jones Rozdział 1 Księgi Rodzaju, jeden z najbardziej kontrowersyjnych fragmentów, jakie kiedykolwiek napisał człowiek. Wielu zastanawiało się nad tym tekstem. Co on znaczy? Dlaczego został napisany i co autor miał zamiar powiedzieć? Ale jeśli mamy być ze sobą szczerzy, jeśli chcemy wiedzieć, co komunikuje ten tekst, musimy spróbować zrozumieć go w oryginalnej kulturze i języku. Jak dotąd zaproponowano mnóstwo interpretacji, aby spróbować wyjaśnić, co mówi Księga Rodzaju 1, a ja nie udaję, że robię tutaj cokolwiek innego. Jednak wydaje mi się, że wielu w przeszłości nie brało pod uwagę kontekstu kulturowego podczas czytania Księgi Rodzaju, a to niejednego doprowadziło do prób interpretacji tekstu przez ich własne kulturowe soczewki. To naprawdę nie jest uczciwa ocena tekstu. Nieustannie próbujemy wcisnąć Księgę Rodzaju do naszych norm kulturowych, w rzeczywistości jednak kultura świata biblijnego była pod wieloma względami inna niż nasza. Właściwości Czy Funkcja Pierwsze założenie, jakie mamy, to nasze zrozumienie tego, czym coś jest lub co sprawia, że coś jest czymś. Wydaje się to tak intuicyjne, że prawie nie kwestionujemy, że inna kultura mogłaby spojrzeć na to inaczej, jednakże dowody wskazują, że jest całkiem przeciwnie. Kiedy opisujemy, czym coś jest, zaczynamy od opisu jego właściwości, ale na starożytnym Bliskim Wschodzie coś istniało, jeśli miało jakąś funkcję. To, w jaki sposób starożytni opisaliby coś, to opisaliby to poprzez funkcję, jaką ta rzecz posiadała, czy też inaczej, do czego służyła. Jak mówi badacz John Walton: „…ludzie w starożytnym świecie wierzyli, że coś istnieje nie ze względu na swoje właściwości materialne, ale z racji pełnienia funkcji w uporządkowanym systemie… W tego rodzaju funkcjonalnej ontologii słońce nie istnieje ze względu na swoje właściwości materialne, ani nawet z powodu swojej funkcji jako płonącej kuli gazu. Raczej istnieje ze względu na rolę, jaką odgrywa w swojej sferze istnienia, zwłaszcza ze względu na sposób, w jaki funkcjonuje dla ludzkości i społeczeństwa ludzkiego… W konsekwencji coś mogłoby zostać wyprodukowane fizycznie, ale nadal nie „istnieć”, jeśli nie stałoby się funkcjonalne” (strona 24 książki The Lost World of Genesis 1). Dowody na to można znaleźć w innych starożytnych tekstach z otaczających Izrael kultur. Starożytne mity o stworzeniu świata bliskowschodniego zazwyczaj zaczynają się od słowa „kiedy”, co oznacza, że historia zaczyna się w pewnym określonym momencie, a nie na początku czasu. Mity te często mówią także o bogach i ziemi wychodzących z wodnego chaosu, czym zakładają, że przed stworzeniem istniał pewien stan materii. Wydaje się, że nie ma w nich znaczenia, skąd wzięła się wcześniej istniejąca chaotyczna materia, przekazy wydają się bardziej przejmować tym, kiedy bogowie zmienili chaos w porządek. Na przykład Enuma Elisz (babiloński epos o stworzeniu świata – zaczyna się nie od stwierdzenia, które rzeczy materialne powstały, tekst jest całkowicie pozbawiony takich roszczeń. Zamiast tego skupia się na przypisywaniu ról i przekształcaniu chaosu w porządek. Zaczyna się od zauważenia, że niebiosa i ziemia nie zostały nazwane, wody nie zostały podzielone i już istnieją, nie powstały żadne pola ani mokradła, bogowie nie zostali powołani do istnienia. John Walton zwraca uwagę, że oryginalny język jest całkowicie pozbawiony materialnej kreacji, a mimo to bardzo łatwo jest nam, czytając to w naszym języku, chcieć narzucić ją tekstowi w niektórych miejscach. Jednak badacze starożytnego Bliskiego Wschodu zwracają uwagę, że nie jest to celem tekstu, na którym skupiali się autorzy. Zamiast tego celem tekstu jest wyjaśnienie kiedy bogowie zmienili chaotyczny kosmos w uporządkowany świat, w którym mogły się rozpocząć cywilizacje. Jest to opis funkcjonalnych, a nie materialnych początków. Kontekst Kulturowy Podobne motywy można znaleźć w innych starożytnych tekstach bliskowschodnich. Mając to na uwadze, musimy pamiętać, że takie jest właśnie kulturowe tło dla świata biblijnego. Jak mówi Michael Heiser: „Zdajecie sobie sprawę, że kontekstem zrozumienia Biblii nie jest protestancka reformacja, nie jest kościół rzymskokatolicki. Nie jest ewangelikalizm XX czy XXI wieku. Kontekst Starego Testamentu to kontekst, który go stworzył. Którego już nie mamy. Mamy po nim ślady. Mamy o nim wspomnienia”. Czytając tekst biblijny, musimy pamiętać o tych podstawowych kwestiach. Zrozumienie kulturowego pochodzenia starożytnej publiczności może rzucić światło na to, jak tekst był przez nią rozumiany. Jednakże, gdy Księga Rodzaju 1 jest tłumaczona na język współczesnego odbiorcy, często odbywa się to bez kontekstu kulturowego i próbuje się narzucić takie znaczenie tekstu, aby pasował do naszych kulturowych oczekiwań. To sprawia, że Księga Rodzaju 1: 1 brzmi tak, jakby wyrażała absolutny punkt wyjścia, tak jak oczekiwalibyśmy w przypadku współczesnej kultury zachodniej, jednakże hebraiści biblijni nie wydają się przekonani do takiego rozumienia. Kiedy… Michael Heiser wskazał, że hebrajskie masoreckie samogłoski i sformułowania greckiej Septuaginty nie sugerują, że Księga Rodzaju 1: 1 powinna zawierać wyrażenie „na początku”. W hebrajskim wyraźnie brakuje przedimka określonego. Tak więc pierwsze słowa Księgi Rodzaju powinny być właściwie przetłumaczone jako „kiedy”, a nie „na początku”. Na pierwszy rzut oka nie wydaje się to mieć dużego znaczenia, ale ta prosta zmiana ma drastyczne konsekwencje. Po pierwsze, przekształca werset 1 w zdanie podrzędne. Zamiast czytania jako niezależnej wypowiedzi „Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię” czytamy: „Kiedy Bóg stworzył niebo i ziemię, ziemia była pustkowiem i chaosem”. To sprawia, że werset 1 jest zależny od wersetu 2 i teologicznie wskazuje, że kiedy Bóg pojawił się, aby stworzyć niebo i ziemię, pusta i chaotyczna ziemia już istniała. Zatem Księga Rodzaju 1 nie wskazywałaby na absolutny początek wszystkich rzeczy, ale na moment, w którym Bóg pojawił się, aby zainicjować określoną zmianę na ziemi, a mianowicie przekształcić ją ze stanu pustki i chaosu. Oczywiście kreacjoniści młodej ziemi mogą to odrzucić, wskazując, że oryginalny hebrajski nie miał punktów samogłosek, więc nie możemy tego użyć do pokazania, w jaki sposób oryginalni autorzy czytali werset 1. Jednakże argument ten można wyciągnąć z gramatyki hebrajskiej i jej użycia w innych miejscach. Początek – Czas Trwania Po pierwsze, John Sailhamer wskazał, że hebrajskie słowo oznaczające początek zazwyczaj odnosi się raczej do czasu trwania niż do absolutnego punktu w czasie. Zwraca uwagę na Księgę Hioba 8: 7, która używa tego samego języka w odniesieniu do wczesnego okresu życia Hioba oraz Księgę Jeremiasza 28: 1, gdzie odnosi się do początkowego okresu panowania Sedekiasza. W tych czasach w Judei pierwszy rok panowania króla nie rozpoczynał się od momentu wstąpienia na tron, ale później, od pierwszego dnia nowego roku następującego po wstąpieniu. Pomiędzy wstąpieniem na tron a nowym rokiem król panował w ramach okresu wstępnego. Jeremiasz w tym fragmencie odnosi się właśnie do tego wstępnego okresu panowania królów i ten sam język jest użyty w Księdze Rodzaju 1: 1, potwierdzając ideę, że werset odnosi się do czasu trwania, zamiast do absolutnego punktu początkowego. Sailhamer zauważa, że potwierdza to długi okres chaosu przed Księgą Rodzaju 1: 1, kiedy to Bóg pojawia się, przemieniając ziemię ze stanu chaosu w stan uporządkowany. Po drugie, Robert D. Holmstedt w swojej pracy doktorskiej mówi, że „…”absolutnego początku” nie można wywnioskować z gramatyki wersetu. Zamiast tego, składnia tego wersetu, oparta na dobrze potwierdzonych cechach biblijnej gramatyki hebrajskiej, mówi, że było potencjalnie wiele okresów lub etapów twórczego dzieła Boga”. Holmstedt stwierdził, że Księga Rodzaju 1: 1 ma podobną strukturę gramatyczną do innych wersetów, które są zdaniami podrzędnymi okolicznikowymi. Zdania podrzędne okolicznikowe mają charakter zależny. Innymi słowy, nie są one kompletną myślą, a to oznacza, że werset 1 Księgi Rodzaju 1 jest najprawdopodobniej zależny od wersetu 2 i nie ma w nim określonego przedimka, który oznaczałby, że powinien zaczynać się od wyrażenia „Na początku”. Po trzecie, to fakt, że Księga Rodzaju 1 jest bardziej zgodna ze starożytnymi bliskowschodnimi przekazami o początkach stworzenia. Werset 1 jest postrzegany jako zdanie podrzędne wyznaczające scenę dla tego, co następuje w wersecie 2 opisującym okoliczności, i ostatecznie dochodzi do wersetu 3, głównego przekazu. Jak mówi Ben Stanhope, ta formuła była zwyczajowym sposobem otwierania opisu stworzenia, ponieważ jest to ta sama struktura jak w tablicy Enuma Elisz, eposie Atra-Hasis, asyryjskiej tablicy Kar 4 i opisie stworzenia Adama i Ewy, rozpoczynającym się od Księgi Rodzaju 2:4. Tak więc werset 1 Księgi Rodzaju 1 należy rozumieć jako zdanie podrzędne a pierwszy akt stwórczy Boga rozpoczyna się dopiero w wersecie 3, kiedy Bóg mówi „Niech stanie się światłość!”. Księga Rodzaju 1: 1 nie sugeruje absolutnego początku czasu, ale podobnie jak inne opisy stworzenia z tamtych czasów zaczyna się od implikacji, że przed tygodniem Bożego stworzenia istniał nieznanej długości okres chaosu. Bara Następnie musimy zająć się hebrajskim słowem ברא (czyt. bara), które zwykle tłumaczymy jako tworzenie. Jeśli Księga Rodzaju 1:1 jest zdaniem podrzędnym, a nie pierwszym aktem stwórczym, oznaczałoby to, że Bóg pojawia się, gdy ziemia jest pustkowiem i chaosem. Dlaczego więc werset 1 mówi, że Bóg stworzył niebiosa i ziemię, kiedy pusta i chaotyczna ziemia już istniała? John Walton zauważa, że słowo bara niekoniecznie odnosi się do stworzenia, tak jak je rozumiemy, w kategoriach wytwarzania materii, ale jest lepiej rozumiane w kategoriach przypisywania funkcji lub nadawania boskich celów. Jak zauważyliśmy wcześniej, jest bardzo prawdopodobne, że starożytni ludzie uważali, iż istnienie czegoś zależy od jego funkcji, nawet jeśli mogło istnieć wcześniej w jakiejś chaotycznej materialnej formie. Nazwanie czegoś i przypisanie mu jakiejś funkcji przywoływało to coś do istnienia w uporządkowanym systemie. Kenneth Matthews zauważa, że bara odnosi się do wprowadzania nowej czynności przez Boga, a niekoniecznie nowej rzeczy (128-129). Przykłady, które to pokazują, to miejsca takie jak Psalm 51, gdzie jest napisane: Serce czyste stwórz we mnie. Nie chodzi o to, aby prosić o nowe serce jako nowy organ, ale o to, aby Bóg przypisał naszym pragnieniom nową funkcję. Izajasz 57:19 mówi o Bogu wywołującym dziękczynienie na wargach Izraela, a cały kontekst dotyczy tego, że Bóg przemienia żałobników Izraela, a nie tworzy ich z niczego. Izajasz 65 odnosi się do Jerozolimy wyznaczonej przez Boga jako miejsce wesela. Są miejsca, w których bara może oznaczać produkcję materii, ale nie jest to konieczne. Na przykład Księga Rodzaju 5: 2 ponownie odnosi się do tego, jak Bóg stworzył ich jako mężczyznę i kobietę, ale Walton zauważa, że składnia hebraiczna bardziej odnosi się do przypisania im ról mężczyzny i kobiety w związku małżeńskim, niekoniecznie jako materialnym stworzeniu. Tak więc, chociaż słowo bara może czasami odnosić się do wytwarzania materii z niczego, niekoniecznie tak powinno być czytane w każdym miejscu w pismach hebrajskich, a wręcz w niektórych miejscach powinno być czytane jako przypisywanie funkcji. W świetle tego, Księga Rodzaju 1: 1 wydaje się bardziej mówić o tym, jak Bóg nazywa lub powierza funkcje niebiosom i ziemi, podobnie jak otwarcie w Enuma Elish, kiedy rzeczy nie zostały jeszcze nazwane. W związku z tym spostrzeżeniem, że werset 1 jest zdaniem podrzędnym i może oznaczać, że Bóg pojawił się, aby stworzyć niebiosa i ziemię, kiedy ziemia już istniała jako pustkowie i chaos, można rozumieć, że wszystko co autor mówi, to to, że Bóg nazywał lub przypisywał niebiosom i ziemi nowe funkcje przemieniając je z ich poprzedniego chaotycznego stanu. „Tworzenie następuje więc przez nadanie rzeczom porządku, funkcji i celu, co jest równoznaczne z nadaniem im istnienia”. (Strona 185) Tohu i Bohu W rzeczywistości pasuje to o wiele lepiej do określenia ziemi jako pusta i chaotyczna, co w języku hebrajskim brzmi tohu i bohu (תֹהוּ וָבֹהוּ). Tłumaczymy to jako pustkowie i chaos, ale tak naprawdę nie oddaje to hebrajskiego znaczenia tych słów. David Tsumura przeprowadził pełną analizę semantyczną słowa tohu i wywnioskował, że w języku hebrajskim termin ten najprawdopodobniej oznacza nieproduktywny. Bohu pojawia się w tekście hebrajskim Biblii tylko 3 razy i zawsze w połączeniu z tohu. Jednak tohu pojawia się około 20 razy. Jest używane w odniesieniu do pustyni (Księga Powtórzonego Prawa 32:10), idoli, które nic nie osiągają (1 Księga Samuela 12:21), pustkowia, na którym giną karawany (Księga Hioba 6:18), ludzi błąkających się bez celu (Psalm 107:40), opuszczonego miasta (Księga Izajasza 24:10), lub królestwa północnego po zniszczeniu przez Asyrię (Księga Jeremiasza 4:23). Kontekst użycia słowa tohu wydaje się sugerować, że odnosi się ono do bezproduktywnego stanu lub pustyni, na której nie ma produkcji ludzkiej ani też uporządkowanej cywilizacji. Tak więc Księga Rodzaju 1 wydaje się mówić, że zanim Bóg zaczął sprawiać, by ziemia funkcjonowała prawidłowo, wcześniej nie funkcjonowała wcale i była czymś w rodzaju bezproduktywnej pustyni. Przypisywanie Funkcji Wydaje się to mieć większy sens w tym, co natępnie czytamy w Księdze Rodzaju 1 – o tym jak Bóg zaczął ustanawiać określone funkcje dla wszystkich rzeczy, którym je przypisywał (bara). Na przykład w wersecie 5 Bóg nazwał światło dniem, a ciemność nocą. Dlaczego po prostu nie nazwać światła tym, czym fizycznie jest, a mianowicie światłem? Zamiast tego Bóg nadaje światłu nazwę odzwierciedlającą jego funkcję na ziemi, a mianowicie, aby było dniem, a ciemność by funkcjonowała jako noc. Czwartego dnia widzimy, że wielkie i mniejsze światła są przypisane do oznaczania pór roku, dni i lat. Ich funkcje, a nie materialne stworzenie, są tym, co wprowadza je do istnienia czy też do sfery uporządkowanego systemu. J. Richard Middleton zauważa: „Te dwa przykłady stworzeń w Ks. Rodzaju 1: 6 i 1: 14-18, których istnienie jest wyraźnie określone przez ich funkcję lub cel…” (Strona 54) D. J. A Clines, zauważa, że istnienie firmamentu jest związane z jego przeznaczeniem. W pozostałej części tekstu możemy zobaczyć podobne koncepcje. Wody mają funkcjonować jako morza. Suchy ląd pełni funkcję ziemi i służy do produkcji roślinnej. Gdy słowa Hebrajczyków zostaną właściwie zdefiniowane, w całym fragmencie możemy widzieć Boga przypisującego rzeczom właściwe funkcje i tym samym powołującego je do istnienia w swoim nowym uporządkowanym systemie. Siedem Korzystając z tej samej logiki, możemy zobaczyć, dlaczego opis stworzenia jest podzielony na siedem dni. Użycie liczby 7 było typowym kulturowym symbolem inauguracji świątyni. Budowa tabernakulum w Księdze Wyjścia 40 została ukończona w 7 etapach. Święcenia kapłańskie trwały 7 dni (Kapł. 8: 33-35). Świątynia Salomona została zbudowana w ciągu 7 lat i poświęcona Bogu podczas 7-dniowego święta w siódmym miesiącu (1 Król. 8: 2). Nawet przemówienie Salomona zostało wygłoszone w siedmiu prośbach (1 Król. 8: 31-53). Znajdujemy to również poza Biblią. Cylindry Gudei mówią o siedmiodniowym poświęceniu świątyni, a Teksty Ugaryckie mówią o Baalu, który ukończył swoją kosmiczną świątynię w siedem dni. Chodzi o to, że 7 dni z Księgi Rodzaju 1 wydaje się sprzyjać bardziej funkcjonalnemu zrozumieniu całego fragmentu. Świątynia i tabernakulum zostały zbudowane z wcześniej istniejących materiałów. Materiały zostały po prostu tak zorganizowane, aby prawidłowo funkcjonowały dla wielbienia Boga. Biorąc pod uwagę, że widzimy, że Bóg odpowiednio przypisuje funkcje kreacjom w Księdze Rodzaju 1 oraz jak będą one działać w ludzkich cywilizacjach, najbardziej prawdopodobnym wyjaśnieniem jest po prostu ustalenie, że Bóg wszedł do chaotycznego wszechświata i przypisał funkcje różnym kreacjom w ramach tworzenia całego kosmosu jako swojej świątyni. Nie chodzi o tworzenie materii, ale o ustanowienie kosmosu jako Jego świątyni i odpowiednie uporządkowanie rzeczy tak, aby działały dla kultury lub społeczeństwa. John Walton podaje dobry przykład. Mówi, żeby wyobrazić sobie nieczynną restaurację, którą pewnego dnia renowatorzy zamieniają spowrotem w działającą restaurację. Wszystkie materiały już tam były, po prostu brakowało ludzi, którzy mogliby je odpowiednio wykorzystać do stworzenia biznesu. Wydaje się, że te same podstawowe idee znajdują się w Księdze Rodzaju 1. Bóg nie wytwarza nowych materiałów (kreacji), jak powszechnie zakładamy, ale po prostu ustala, w jaki sposób każdy będzie funkcjonować dla ludzkiej cywilizacji w ramach tworzonego przez Niego porządku, aby ustanowić kosmos jako Jego świątynię. Sfery zażyłości z Bogiem Jest to również widoczne w kolejności dni. Komentatorzy od lat zauważają, że 6 dni stworzenia są lustrzaną konstrukcją. W dniu 1 zostaje stworzone światło, a w dniu 4 ? światła na sklepieniu. Dzień 2 wymienia niebo i ocean, a dzień 5 opisuje znajdujące się w nich zwierzęta. To samo dotyczy dnia 3 i 6. Richard Hess zwrócił uwagę, że starożytni Hebrajczycy sugerowali, iż życie duchowe toczy się w trzech koncentrycznych sferach zażyłości z Bogiem. Przykładowo, w ten sposób widziany był obóz Izraela. W samym środku byli kapłani i tabernakulum, w następnym kręgu całe obozowisko Izraela, a na końcu w najbardziej zewnętrznym kręgu były narody pogańskie i chaotyczna pustynia. Zwierzęta zostały również podzielone na trzy grupy, zwierzęta ofiarne w wewnętrznym kręgu, następnie zwierzęta czyste dla obozu Izraela, a następnie zwierzęta nieczyste na pustyni. Wydaje się, że opis stworzenia z Księgi Rodzaju 1 używa tej samej teologii podzielonej na 6 dni stworzenia i symetrycznie podzielonej na 3 grupy. W najbardziej zewnętrznym kręgu są światła na firmamencie, potem niebo i morze i zwierzęta w nich, a na końcu w najbardziej intymnym kręgu z Bogiem są ludzie i reszta zwierząt lądowych. Innymi słowy, autor Księgi Rodzaju 1 używa 7 dni stworzenia na dwa sposoby, z których jeden jest symbolem inauguracji świątyni, po czym drugi, dzieli pracę na 6 symetrycznych dni, wyjaśniając tym, że kosmos, który jest teraz świątynią Bożą, został podzielony na trzy sfery intymności. Jak mówi John Walton: „Dni od pierwszego do trzeciego, które dotyczą trzech podstawowych funkcji kosmosu (czasu, pogody, płodności), byłyby zatem postrzegane nie tylko jako aktywujące, ale także ustanawiające kontrolne atrybuty kosmosu, podczas gdy dni od czwartego do szóstego mogą być postrzegane jako determinowanie losów czynników funkcjonalnych w kosmosie”. Podsumowując, myślę, że powinniśmy skorzystać z podpowiedzi Brandona J. O’Briena i E. Richardsa. Starożytni nie przejmowali się porządkiem chronologicznym tak bardzo, jak my, a kiedy my nieustannie próbujemy odczytywać dni 1 Księgi Rodzaju jako dosłowny porządek chronologiczny, wyrządzamy krzywdę tekstowi i ich normom kulturowym. Autor nie wydaje się pisać w dokładnym porządku chronologicznym, ale w porządku symetrycznym w formie poetyckiej. Dzień 1 i 4 mają iść razem. Dla oryginalnego autora światło pojawiające się przed słońcem byłoby równie śmieszne, jak brzmi to dla nas. Podsumowanie Przyjrzyjmy się więc temu, co ustaliliśmy do tej pory. Pierwsze wersety Księgi Rodzaju 1 wydają się sugerować nieznanej długości okres chaotycznej pustyni – bezproduktywny okres, a nie absolutny początek czasu. Bóg wkracza w ten chaotyczny stan wszechświata i zaczyna porządkować rzeczy lub przypisywać im właściwe funkcje, tak jak będą one działać dla ludzkich społeczeństw, na przykład jak słońce i księżyc będą wyznaczały pory roku i miesiące. Czyniąc to, Bóg przekształca kosmos w swoją kosmiczną świątynię, podobnie jak można zmienić nieczynną restaurację w funkcjonującą, po prostu wchodząc i właściwie używając znajdujące się w niej przedmioty. W ramach standardowej izraelickiej teologii świątynnej lub tabernakulum zostają ustanowione trzy sfery intymności (zażyłości) i proces ostatecznie kończy się odpoczynkiem Boga lub też Jego zamieszkaniem w kosmicznej świątyni. Księga Rodzaju 1 tak naprawdę nie dotyczy produkcji materii, chyba że narzucimy takie rozumienie podczas tłumaczenia na nasz język. Przekaz dotyczy raczej ustanowienia porządku w chaotycznym wszechświecie, aby społeczności ludzkie mogły się rozwijać z Bogiem w ich centrum. Aby to jeszcze bardziej potwierdzić, w Księdze Jeremiasza znajduje się interesujący fragment, który używa bardzo podobnego języka, i sugeruje, że w tym fragmencie miało miejsce odwrócenie Księgi Rodzaju 1. Księga Jeremiasza 4: 23-26 jest opisem tego, co stało się z północnym królestwem Izraela po przejęciu władzy przez Asyryjczyków i jest ostrzeżeniem dla Judei, że wkrótce spotka ten sam los, jeśli się nie opamiętają. Jednak fragment ten mówi o czymś odwrotnym niż to, co dzieje się w Księdze Rodzaju 1. Izrael jest teraz pustkowiem i chaosem, tohu i bohu. Nie ma teraz światła, nie ma człowieka, ptaków w powietrzu ani roślinności, która dawałaby owoce. Gdyby Księga Rodzaju 1 dotyczyła materialnego stworzenia wszystkich rzeczy, powinniśmy oczekiwać takiego samego języka, ale w odwrotnym procesie, w Jeremiaszu, czyli rozpadu materiałów, o których mowa w K. Rodzaju. Jednak czytając, że Asyria podbiła Izrael i deportowała wszystkie elity, nie uważamy, że struktura czasoprzestrzeni została rozerwana, a ziemia Izraela zniknęła. Zamiast tego rozumiemy, że królestwo zmieniło się z produktywnego, funkcjonującego społeczeństwa w chaotyczną krainę. Światło słoneczne nie przestało, dosłownie, świecić w tym regionie, było to tylko częścią kulturowego wyrażenia, że królestwo przeszło z uporządkowanego społeczeństwa w nieporządek. A zatem odwrotność tej sytuacji, którą widzimy w Księdze Rodzaju 1, sugerowałaby jedynie, że Bóg przemienił nieuporządkowany kosmos i uporządkował go w funkcjonującą świątynię dla siebie i ludzi w nim zamieszkujących, a nie początek całej materii, jaką znamy. Tym, którzy mogą być zaniepokojeni myślą, że Księga Rodzaju 1 nie dotyczy materialnego stworzenia wszystkich rzeczy, przypomnę, że w Nowym Testamencie są jasne wersety, które potwierdzają, że Bóg jest stwórcą wszystkich rzeczy w sensie materialnym, a te pytania zadawali już pisarze w świecie po arystotelesowskim. Nie o to chodziło jednak hebrajskim autorom, gdyż nie przejmowali się oni takimi pytaniami. Starożytne bliskowschodnie i egipskie opisy stworzenia nie przejmowały się tym, skąd się wzięła materia, przestrzeń i czas. Wszystkie one rozpoczynają się z założeniem, że te rzeczy już istniały w jakimś tam chaotycznym stanie. Starożytni byli bardziej zainteresowani kwestiami porządku, celu i funkcji. To co opisywali w swoich pismach to to, „kiedy Bóg lub bogowie wzięli chaotyczne wody i przekształcili je w uporządkowany system, w którym teraz żyjemy.” Kiedy próbujemy narzucić materialistyczne zrozumienie na Księgę Rodzaju 1, naprawdę wyrządzamy temu tekstowi krzywdę. Powinniśmy dołożyć wszelkich starań, aby tekst przemówił sam za siebie, zamiast narzucać mu to, czego oczekujemy lub chcemy, aby mówił. Rzeczywistość jest taka, że pytania naukowe, które dzisiaj zadajemy, nie były w umysłach Starożytnych i nie ma powodu, aby czytać je w tekście lub zakładać, że teorie naukowe, które znamy dzisiaj, są sprzeczne z Księgą Rodzaju 1. Źródła: John Walton – The Lost World of Genesis 1 Michael Heiser lecture: John Sailhamer – Genesis Unbound Robert D. Holmstedt – Ben Stanhope video: Kenneth A. Matthew – The New American Commentary: Genesis 1:1 – Genesis 11:26 T. Desmond Alexander & David W. Baker – The Dictionary of the Old Testament: Pentateuch John Walton – Ancient Near Eastern Thought and The Old Testament, Second Edition David Tsumura – Creation and Destruction J. Richard Middleton – The Liberating Image D. J. A. Clines – The Image of God in Man Richard S. Hess – Israelite Religions E. Randolph Richards & Brandon J. O’Brien – Misreading Scripture with Western Eyes Artykuł ten został przetłumaczony z języka angielskiego ze skryptu do wideo dostępnego na YouTube pod linkiem: Michael Jones jest założycielem i dyrektorem organizacji non-profit ?Inspiring Philosophy?(Inspirująca Filozofia) i zajmuje się głównie badaniami z zakresu filozofii, historii i nauki, aby odpowiedzieć na głębokie filozoficzne pytania dotyczące wszechświata i naszego indywidualnego postrzegania życia. Opublikował mnóstwo prac badawczych na swoim kanale YouTube ?Inspiring Philosophy?, w których zbiera i analizuje dane oraz udostępnia je w formie zrozumiałej dla wszystkich zainteresowanych, aby każdy mógł wyciągnąć rozsądne wnioski z różnych filozoficznych dylematów. Niektóre z jego najbardziej godnych uwagi prac obejmują prezentowane przez niego badania nad mechaniką kwantową i jej wskazaniem na teistyczny światopogląd, serię filmów o Księdze Rodzaju 1-11, obronę zmartwychwstania Jezusa oraz filmy dotyczące problemu zła i piekła. Strona YouTube

księga rodzaju kto napisał